37

سکه ها و تصاویر پادشاهان سلسله امپراتوری کوشانی، بروایت تصویر :

از کتاب: سخنان نغزی از پرچمن
07 September 2025

در قرون  اولیه  میلادی، امپراتوری  وسیعی تحت نام کوشان « بزبان آریئوΚυϸανο  »، در سراسر آسیای مرکزی و شبه قاره هند گسترده شده بود. از آنها به عنوان ابرقدرت زمان و یک  نیروی اصلی ، بمرکزیت « باختر = بلخ» در تأریخ فرهنگی و سیاسی مسیرهای تجاری جاده ابریشم باستانی نیز یاد شده است. چنانچه پادشاهان  (۱۲ ) گانه کوشان، در سکههای شان، خود را  « شاهنشاه - شاهانشاهان » لقب می دادند و این سلسله نزدیک به (۴۰۰ ) سال در منطقه حکمرانی کردند.

 اما صرف نظر از « حدس و گمانهای غیر مستند » نظر دلایلی استنباط میگردد، که « کوشان » نام خانوادگی این سلسله بوده است و نه نام یک گروه قومی.

 اگرچه بر اساس سطر سوم سنگنوشته رباطک، کوشانیان  زبان شان را  بنام زبان «  آریئو » مینامیدند، که بمعنی زبان « آریائی » میباشد و از نظر زبان شناسان، زبان آریئو، نیای زبان  « دری امروزی» بوده که تا به امروز بحیث یک زبان فراقومی و فرا منطقه ئی باقی مانده است. 

همچنان قابل یاد آوریست، که قبل از کشف سنگنوشته رباطک، نویسنده گانی از روی اشتباه و یا  بطور عمد، زبان کوشانیان را بعضاً  زبان « بلخی، زبان باختری و یا زبان» تخاری» خوانده و میخوانند.