قباد یکم ساسانی ، پادشاه دست نشانده خوشنواز، شاه شاهان امپراتوری یفتلی بود !

قابل یاد آوریست، که خشنواز یا  خشنوار، پادشاه  امپراتوری یفتلی یا هپتالی « هیاطله»  بود، که  سه بار با پیروز یکم - هژدهمین پادشاه ساسانی جنگید، که در بار دوم نخست پیروز یکم پادشاه ساسانی را اسیر ، ولی او را بشرط پرداخت غرامت رها کرد. اما در دفعه سوم ، آنهم  در نبرد هرات، پیروزیکم  با چهار پسر، برادر و یکجا با  صد هزار سپاه اش بقتل رسید. 

اما خوشنواز بمنظور حصول  باقیمانده غرامت، پسر حدوداً (۱۴) ساله پیروزیکم، بنام قباد یکم، را که از قبل در جنگ دوم به اسارت خشنواز پادشاه یفتلی درآمده بود، رها  و او را بحیث یک پادشاه دست نشانده ساسانی، آنهم بهدف پرداخت خراج تعین و نصب نمود. 

چنانچه بقول ابوحنیفه دینوری مؤرخ مسلمان سده نهم، زمانی که قباد ، توسط خوشنواز بعنوان پادشاه  موظف شد، فقط ( ۱۵) سال سن داشت. همانطوری که در تصاویر سکههای ذیل  قباد یکم ساسانی، مشاهده میشود، او در دوران اول حکومتش، به صورت جوانی بدون ریش و یا با ریش  و سبیل های نو رسیده، درسکه هایش بتصویر کشیده شده است. که این امر مبین این ادعا است، که خوشنواز - قباد ساسانی را در سن نوجوانی، آنهم صرف بهدف غرامت دهی به پادشاهی گماشته بود.

البته سکه هائی که ساسانیان در این دوره جهت تأدیه غرامت به یفتلیان می پرداختند، آنها عمدتاً با نام و تصاویر پادشاهان یفتلی مزین میشدند و یا  درکتیبه هائی که  به خط خرشتی بر روی  این سکه ها نوشته میشد، بنام  شهرهای تحت تصرف یفتلی ها نیز اشاره میگردید.

 همچنان قابل تذکر است، که نام کَوات « قباد» به دلیل اینکه پادشاهان ساسانی نسب شان را به پادشاهان کیانی سرزمین آریانای کهن بمرکزیت بلخ، میرسانیدند. به همین دلیل، اسم قباد یکم، نیز از اسم پادشاه اساطیری سلسله حکومت کیانیان، یعنی، کَوی کَوات « کی قباد» گرفته شده است.

شما در ذیل، تصاویری را از سکههای قباد یکم ساسانی را مشاهده مینماید.